Fatherland. Een fotografisch project van de Italiaanse fotografe Linda Dorigo dat de Koerdische identiteit onderzoekt, door de nadruk te leggen op de aanwezigheid en de rol van de bergen in de Koerdische cultuur en samenleving.
Iraaks Koerdistan, zicht op het Qandil-gebergte. In juli 2015 bombardeerde een Turkse F16 de basissen van de PKK, die er gevestigd zijn sinds 2000. Het Qandil-gebergte is een belangrijk toevluchtsoord op de Iraans-Iraanse grens. @Linda Dorigo
Diegenen die geboren werden en opgroeiden in de bergen weten hoe belangrijk die veilige thuishaven is. Ik kom, net als de Koerden, van de bergen. Ik voel, net als hen, hun roep en de vrijheid die deze natuurelementen oproepen uit mijn ziel.
De afgelopen jaren is de ‘Koerdische kwestie’ nieuwswaardig geworden. De opkomst van Daesh, de oorlog in Syrië, en de politieke strijd in Irak en Turkije hebben een hernieuwde focus gebracht op het Koerdische onafhankelijkheidsstreven. Het oostelijke gedeelte van Syrië, genaamd Rojava, verklaarde zijn autonomie van Damascus in janurari 2014. Ik was erbij toen de Koerden vochten tegen Daesh en het Syrische leger. Honderden mensen kwamen bijeen om de nakende vrijheid te vieren, die ze voordien nog nooit hadden ervaren. Ik had het gevoel dat ik een belangrijk historisch moment aan het beleven was. Amper een jaar later bevrijdden Koerdische milities de stad Kobane van Daesh en in maart 2016 werd heel Syrisch Koerdistan officieel uitgeroepen als een autonome federatie. Terwijl de Syrische oorlog verderging, veroverde Daesh ook gebieden in Irak. Ik was in Bashur in juni 2014, toen de zogenaamde Islamitische Staat steden dichtbij dat gebied aanviel. Daesh kwam tot op enkele kilometers van Erbil. De peshmerga’s slaagden erin hun opmars te stuiten, maar duizenden vluchtelingen uit de omringende steden vluchtten naar Erbil. Ik beleefde die nooddagen door te trachten te begrijpen wat het betekent om een strijder te zijn, een peshmerga. Vechten voor autonomie is een deel van de Koerdische identiteit. Maar deze identiteit ligt ook in de bergen. De Koerdische identiteit is in de bergen.
Het dorp Saoji ligt niet ver van Iraaks Koerdistan, maar de grens is gesloten. Khelan en Adnan wonen in het dorp met hun drie zoons. @Linda Dorigo
Toen ik een kind was, leerde mijn vader me om de bergen te respecteren. In het midden van de nacht opstaan om de zonsopgang te zien van op een bergtop, leek toen een vorm van nodeloos lijden. We verloren geen tijd aan ontbijt want “je eet niet voor je je inspant”, zoals mijn vader me uitlegde. Hij stak een paar stukken chocolade in mijn zak voor wanneer ik honger kreeg. Zelfs in de zomer was het nog donker en koud. Tijdens het eerste deel van de weg sliep ik op zijn schouders. Halverwege naar boven, in het eerste licht, sprong ik naar beneden en begon ik te kwetteren. Mijn vader herinnerde me eraan om respectvol te zijn: “je roept niet in de bergen”.
@Linda Dorigo
De Tigris en de Eufraat stromen uit de bergen van Groot Koerdistan, en de ark van Noah strandde – volgens de legende – aan de Araratberg, op de grens van wat vandaag Turkije en Iran zijn. De bergen van Koerdistan hebben er ook voor gezorgd dat de Koerdische taal weinig beïnvloed is door Arabieren, Perzen en Turken, die eeuwenlang de veroveraars en overheersers waren van deze gebieden. Zelfs vandaag worden in het Hawraman-gebied, tussen Irak en Iran, nog geheime rituelen gevierd, namelijk die van Hal e haqq, een religieuze groep die zo oud is als de Zoroasters en de Yezidi. De afgelopen jaren zijn de bergtoppen van Qandil een veilighaven geworden voor de peshmerga’s en de guerilla’s van Abdullah Öcalans PKK gedurende hun gevechten tegen de Turkse overheid. De Zagros-bergketen is een natuurlijke grens die wordt overgestoken voor zaken, reizen en huwelijken.
Mehabad, Iraans Koerdistan. Juni 2016. Tijdens het seizoen van de kikkererwten, komen families na het avondeten bij elkaar om de bonen te eten bij de thee. @Linda Dorigo
Het project Fatherland onderzoekt de sleutelelementen van Koerdische identiteit, waarbij de nadruk ligt op de aanwezigheid en betekenis van de bergen. Het project wil de diepste identiteitswortels vastleggen van een bevolking die zich altijd in de schaduw van de geschiedenis bevindt. De bergen zijn het land waartoe de Koerden behoren en ze spelen een centrale rol in hun levens. De Koerden zijn de protagonisten van Fatherland en ik zie mezelf als een gepriviligieerde getuige van hun levens.
Ga naar www.lindadorigo.com/projects/fatherland-kurdistan om meer te weten te komen over Fatherland. Vragen en bedenkingen kunt u sturen naar [email protected].
