Maweyeke berréz Muhsín Juwamér le ber bocúní zimaníman u leserkirdinewey fireceshnétí zimaní le komellgey Kurdistan, berbíngí be min u héndék le dostanim girtúwe u le híc xoy lé kirdúyne firoshyarí
" Kurdayetí " u gizírí " zimaní dayegewre"! jarék be lékollínewe u lékdanewey pisht bestú be tíorí u bellgey hashahe?llnegir dellé " "ka" le " púsh" bijhardin" ",saték nasandinekaní komellnasíy zimaní be " féll" u ferej le qellem deda, lew duwayíyaneshda xoy dekate qise wéjhí min u ferman derdeka " bawerrim be hící Kurd" níye u, her ewesh na demkate nimúney ew bé bawerríye.
Emin lew bareyewe dawerí bejédéllim bo xwénerewan u tenya dawxuwazíyekm léy heye ewísh wullamdanewey ew pirsíyaraney xuwareweye be A, BA, yan NA, her ewende.
1- Gelo shéwezarék/zimanék be néwí Kurdíy serú/ Kirmanjí heye yan na?
2- Gelo nawceyek , shéwezarék/zimanék be néwí Hewraman , Hewramí/ Goraní heye yan na?
3- Gelo le Kurdistaní Tirkíye le cend mellbendí jíyawaz be shéwezarék/zimanék qise dekiré, ke le Kirmanjí jíyawaze yan na?
4- Gelo le Kirmashan, ílam, Xaneqí u Bedre u Jesan ? shéwezarék/ zimanék heye ke jíyawaze le zimaní "daye gewre" u yan na?
5- Gelo deqe kilasíke edibíye Kurdíyekan bew shéwezare/zimane nín ke le pintí 1 da destiníshan kirawe?
6- Gelo deqí edebí be shéwezar/ zimaní Hewramí/goraní péshíney méjhúy [ ke eme xoy le xoyda hích
nadirkéné] le deqekaní shéwezar/ zimaní " dayegewre " kontir níye?
7- Gelo hézékí ban destellatí miro heye bituwané shéwezarék/zimanék le serawerdí taqe jugrafíyayek
da berteng u qetís bika?
8- Gelo yekem rojhnamey "kurdí" be shéwezar/zimaní Kirmanjí billaw nekirawetewe?
9- Gelo shéwezar/ zimaní pérroyaní "Shahí Nexishbend" be rérrewe jíyawazekanyanewe Kirmanjí Serú, Hewramí
/ Goraní nebúwe u níye ?
10- Gelo "Sherefxani Bidlisi "," Shéx Se’íd", "Seyd Riza", "’Elí Shér" , " Duktur Fuwadí Jubiranlí" , " Ehsan Núrí pasha" ," Se’íd Qirmzí Topiraq", " Nejmedín Boyokkaya", " Me’súm Qorqmaz" , "’Ebiduselam Barzaní" , "Shéx Ehmedí Barzaní", " Mela Mistefay Barzaní ", " Shéx ‘Usmaní Bíyare", " Jeladet ‘Alí Bedirxan ", " Kamiran ‘A?lí Bedirxan ", " ‘Usman Sebirí", " Jigerxwén " , "Qedirí Jan", " ‘Errebé Shemo", " Qenaté Kurdo", " Jasmé Jelíl " , " ‘Ezet ‘Ebidul’ezíz", " Mírhaj Ehmed Akireyí" , " Sadq Behaedín ", " Hemze ‘Ebidwilla " , " Salih Yusifí ", " Mihemed ‘Arifé Jizírí " , "Biraymí Nadirí" ," Duktur Je’ferí Rehmaní", "Leyla Qasim ", " Azad Hewramí", " ‘Elí Kashfipúr" u ké u ké zimaní zigmakíyan Soraní búwe ?
11- Gelo he?wellín télévízíoní mangíley Kurdí be Kirmanjí destí be calakí nekirdúwe?
12- Gelo ew shéwezar/ zimaney ke ta éstash be tewawí qedexey le ser la necúwe Kirmanjí níye?
13- Gelo díwaní Mewlewí Tawgozí be Hewramí nenúsirawe ?
14- Gelo ew kurte círok/ romananey ? be zimane Urúpayíyekan wergérrdirawin zorbeyan be Kirmanjí nín ?
15- Gelo dezaní " shuwaní Kurd" yekem romaní Kurdí ‘Errebé Shemo be Kirmanjí núsíwye ?
16- Gelo agat léye romaní " Tifengekey Bawkim ", le núsíní Hiner Selím sínemakar u núserí xellkí Akréyí mellbendí Badínan lew cend salley duwayída be zíyatir le bíst zimaní dinya wergérrdirawe u le cendín rojhname u gowarí benéwbangí jíhanída pédacúnewey le ser núsirawe?
17- Gelo zorbey ew kitéb u namílkaney le Swéd billaw búnetewe be Kirmanjí nín ?
18- Gelo Mihemed Uzún u Medení Ferho romanekaní xoyan be Kirmanjí ne núsíwe?
19- Gelo shéwezar/ zimaní Ezedíyan Kirmanjí níye?
20- Gelo mamosta Selahedín Muhemed Behaedín nukúllí le zimaní zigmakí xoy deka?
21- Gelo Kurdí ewto hen ke bo núsíní zimaní Kurdí elfupétkey Romí [ Latíní] bekarbihénin?
22- Gelo Jeladet ‘Alí Bedirxan u Kamiran ‘Alí Bedirxan cendín réziman u qamúsyan be Kirmanjí danenawe ?
23- Gelo " ‘Elí Eshrefí Derwéshíyan", be Kurdíy Kelurrí nanúsé ?
24- Gelo " Shehramí Nazrí", be Kurdíy Kelurrí u be zimaní Ehlí Heq naciré ?
25- Gelo jhimareyekí zor ferhe?ng u qamús ? be shéwezar/ zimaní Kirmanjí girdewekoyí nekirawin u billaw nekirawinetewe?
26- Gelo Hejharí Mukiríyaní díwaní Melayé Jizírí u Mem u Zíní Ehmedé Xaní be Soraní léknedawetewe?
27- Gelo zorbey néwerokí govarí "Hawar" be Kirmanjí níye ??
28- Gelo em rojhname u hewtename u manganeyaney xuwarewe ke ésta le Kurdistaní ‘Eraq derdecn be Kirmanjí billaw nabinewe: Evrro, Behdínan, Rasan … ?
29- Gelo le hemú ew sherh u lékdanewaney wa sebaret be zimaní Kurdí be zor zimanan billaw búnetewe bas lewe nakré ? Kurdan cendín " lehjey edebí" yan heye?
30- Gelo agat léye le sallí 2004we ta ésta " éketíya Nivíserén Kurd – Duhok" 146 kitébyan be shéwezar/zimaní Kirmanjí billaw kirdúwetewe
31- Gelo ew zinjíre kitébey mindallan ke le wullatí Swéd wergérrdirawinete ser shéwezar/zimaní Dimilkí be Kurdí
dadenéy ?
32- Gelo héndék lew rojhname u hewtúnamaney le Silémaní u He?wlér cap u billaw dekirénewe héndék le
babetekanyan be Kurdíy Badíní níye ?
33- Gelo le sharí Yoteborí katék Kurdék réy le dayíre resmíyekan bikewé be péyí ewey ? be ci
shéwezarék / zimanék bidwé dílmanjí lo nahénin?
34- Gelo Díyar Dérsímí ke dezanim dengít zor pé xoshe be Kirmanjí na?cirré?
35- Gelo shéwey hellperrkéy Badínan u berí Soran u Baban wek yek waye?
36- Gelo Kurdí Kela Maké u Pishtkú wekú yekitr dedwén ?
37- Gelo ew zimaney cuwar deng u níshanekaní le núsín da le Tirkíye qedexeye u xellkí le ser degíré
zimaní " dayegewre" ye ?
38- Gelo ewaney be hezaran derrijhéne gorrepan u kollanan u dellén " ídí bese" u daway? perwerde u be resmí nasíní zimaní xoyan deken. Ew shéwezare/zimaney deyanewé be resmí didaní péda bihéndiré Kirmanjí u Dimilkí níye ?
39- Gelo jenabt síyasetékit bístúwe ? be néwí
" zimankujhí" ke besallaní diréjh le ser beshékí gewre le netewey Kurd taqí kirawetewe?
40- Gelo eger síyasetí " zimankujhí" le layen xeyrí Kurd u Kurdewe xoy peyrrew bikré híc jíyawazíyan denaw da debíní?
41- Gelo zimaní ‘Errebí be efzelí zimaní Kurdí dezaní?
42- Gelo " Leyla Qasim" we Feylí neduwawe ?
43- Gelo ziman le kollekekaní naséne ( nasname) y Kurdí ye?
44- Eger wullamt aye, gelo ew Kurdaney xoyan wek Kurd hest pédeken , bellam shéwezarí "dayegewre", nazanin Kurdin yan na?
45- Gelo dasepandiní "shéwezarék" be ser ewanídída eger axéwer?aní " ewanídí" be dill u daw neypejhrénin be péy ? pirénsípí exlaqí , zanstí u binemakaní mafí miro rewaye?
46-Gelo dekiré Kurd tené be shéwezar/ zimanék binúsn ?
47- Eger wullamt aye, ey ew be hezaran kitéb u núsrawey be shéwezar/zimaní bé le" dayegewre" cap kirawin debé kobikrénewe u le réwrrsémí " sútmane kitéb" da le néw bibirdirén?
48- Renge wullamt nabé?, eger wabé nukúlí lé kirdinyan narrewa níye ?
49- Gelo , agat léye zorbey télévízíone mangíle Kurdíyekan be Kirmanjí u Soraní dengúbas u bername
billaw dekenewe?
50- Gelo dezaní ew shéwezarey le Badínan qisey pé dekré u péy denúsré diréjhey shéwezarí
Jizírí – Botí ye?
Wabizanim wullamí ew geloyane yan "a" u " ba" n , yan " na " ja berrézt be her barék da wullam bideyewe feriq naka, cunkú akamí zor ashikra lem téste derdekewé, ewísh eweye ésta Kurd zíyad le yek standardí núsínyan heye u ewesh hénde ashikra u bedereweye ídí? shérurréwí hénanewey zíyatirí nawé.
Ewey giríng bé dozínewey careseríyekí ínsaníye bo késhey zimaní le Kurdistaní ‘Eraq u damezrandiní sístimékí perwerdey ewto ke jéyí axéweraní hemú shéwezarekan bikatewe bo ewey hemwan be í xoyaní bizanin.
http://www.ruwange.blogspot.com
