”De Commissie van de Koerdische Taal en het Koerdisch in het Onderwijs”, heeft de Conferentie Koerdische Taal en het Koerdisch in het Onderwijs op 5 en 6 november 2009 in het Vlaams Parlement te Brussel georganiseerd. Linguïsten, professoren, schrijvers en journalisten vanuit Koerdistan en vanuit de Koerdische diaspora hebben hieraan deelgenomen.
Vraagstukken en moeilijkheden in de Koerdische taal werden uitvoerig besproken. Verschillende taalkundigen hebben wetenschappelijke bijdrages geleverd.
Uit de twee dagen durende bijeenkomst werd het volgende beslist:
1. Veelzijdige assimilatiepolitiek in Turkije, Îran en Syrië wordt nog steed gevoerd. In die landen bestaat geen onderwijs in het Koerdisch en dat maakt de weg naar nog meer assimilatie groter. “De Commissie” roept de staten in kwestie heel dringend op om de Koerdische taal als de tweede landstaal in het onderwijs te aanvaarden. Deze taal moet in het onderwijs mogelijk zijn van de eerste dag lagere school tot de laatste dag op de universiteit.
De Commissie Taal en Koerdisch in het Onderwijs vraagt het Koerdische politieke establishment om tweetalig te werken in de regio Noord Koerdistan.
De gemeentes, vakbonden, balies, sociaal-politieke, sociaal-culturele organisaties en social-economische organisaties worden gevraagd hun werk, vergaderingen, conferenties, symposia en congressen in het Turks en in het Koerdische te organiseren en dat ze dit beschouwen als een als een nationaal bewust reglement.
2. Vandaag worden twee alfabetten gebruikt in het Koerdisch, het Latijns en het Arabisch alfabet. In Oost en Zuid Koerdistan is de schrijftaal het Arabisch alfabet en in Noord en West Koerdistan en in de Diaspora wordt het Latijns alfabet gebruikt. Het gebruik van twee alfabetten geeft aanleiding tot het uit elkaar groeien van de Koerdische dialecten. En het wordt hoe langer hoe moeilijker om elkaars dialecten te begrijpen. Het is een zeer negatief proces. ”De Commissie” is ervan overtuigd dat de bescherming en het ontwikkelen van de Koerdische taal en de eenmaking van het alfabet een noodzaak is. Daarom roept de “Commissie” de politieke vertegenwoordigers, de autoriteiten en ook de wetenschappers op om de eenmaking van het alfabet als eerste punt op hun agenda te zetten.
3. In het schrijven van het Koerdisch zijn er heel wat grammaticale problemen en onjuist woordengebruik. Deze vormen een serieus probleem voor het tot stand brengen van de standaardisering van de taal. De Koerdische taalkundigen moeten georganiseerd worden en de nodige normen, wetenschappelijke methodes en technieken gebruiken om de tekorten in deze taal te bepalen en voorstellen voor het gebruik bij de bevolking bekend te maken.
4. Heden wordt gemerkt dat er grote tekorten zijn op het vlak van pedagogische materiaal, inhoud, formaat en methodiek. Deze tekorten moeten weggewerkt worden door middel van een moderne en pedagogisch te verantwoorden plan.
5. Foutief gebruik van de Koerdische taal door diverse instellingen geven de aanleiding tot het verkeerd gebruik van het Koerdisch in de media. Deze situatie zorgt voor nog meer chaos in het gedrag van elke andere betrokken instelling en die op zijn beurt ook fouten maakt.
6. Door deze problemen in de taal en het onderwijs, is er een nood aan een “Raad van de Taal” die wordt gevormd door taalkundigen. Deze moet werken aan de standaardisering van de Koerdische taal. Het moet een collectieve centrale zijn, die sterk is in het organiseren en raadgeven. Om deze redenen wordt op 5 en 6 november 2009 in het Vlaams Parlement “De Raad van de Koerdische Taal en Onderwijs” opgericht door “De Commissie van de Koerdische Taal en het Onderwijs in het Koerdisch”. “De Commissie van de Koerdische Taal en het Onderwijs in het Koerdisch” van de KNK wordt de bevoegdheid gegeven om beroep te doen op taalkundigen om lid te worden van deze raad. Deze raad zal bestaan uit 20 tot 25 personen. “De Raad van de Koerdische Taal en Onderwijs” zal ook werken aan de versnelling van de oprichting van “de Koerdische Taalacademie in Amed (Diyarbakir).
7. “De Commissie van de Koerdische Taal en het Onderwijs in het Koerdisch”, geeft de richtlijnen aan de instellingen die werken rond de taal en het onderwijs in het Koerdisch.
8. “De Commissie van de Koerdische Taal en het Onderwijs in het Koerdisch” zal elke twee jaar de twee jaar bijeen gebracht worden door “De Raad van de Koerdische Taal en Onderwijs”.
9. Om de werking rond de Koerdische taal te stimuleren wordt er elk jaar “de prijs van de Koerdische Taal” uitgereikt op het einde van het “Feest van de Koerdische Taal” op 14-15 en 16 mei.” Deze prijs wordt bepaald en uitgereikt door ” “De Raad van de Koerdische Taal en Onderwijs”.
10. “De Commissie van de Koerdische Taal en het Onderwijs in het Koerdisch”, veroordeelt de repressie van Turkije, Iran en Syrië op de Koerdische media. Verklaart zich solidair met Azadîya Welat, het Koerdische dagblad dat voor de zoveelste keer wordt verboden door de Turkse staat.
11. “De Commissie van de Koerdische Taal en het Onderwijs in het Koerdisch”, apprecieert de oproep van de voormalige minister van cultuur van de regionale regering van Koerdistan, Mr. Felakedîn Kakeyî om “de conferentie van de Koerdische taal en het onderwijs” te organiseren in de Federale Regio Koerdistan. Dit moet zo snel mogelijk gebeuren.
De Commissie van de Koerdische Taal en het Onderwijs in het Koerdisch
5-6 November 2009, Brussel
Org.: Matthias Van Diependaele, N-VA, Vlaams Parlement,Commissie Taal en het Onderwijs in het Koerdisch van Koerdisch Nationaal Congres (KNK), Koerdisch Instituut te Stockholm, Koerdisch Instituut in Duitsland en Koerdisch Instituut te Brussel
