Een stad of een land voor het eerst in je leven bezoeken, is toch wel heel bijzonder. Vooral als er ook een verbondenheid is met je afkomst (immers ik ben geboren in het Turkse deel van Koerdistan). Het is voor mij de eerste keer dat ik in Zuid-Koerdistan ben, en vooral het feit dat het de eerste keer is in een ‘bevrijd’ Koerdistan maakt het juist ook zo mysterieus. Dagenlang heb ik me hierop verheugd. Ik sluit me aan bijeen Belgisch-Nederlandse delegatie die Zuid-Koerdistan en ook een ontmoeting heeft met de minister voor Cultuur, een Koerdisch literatuurfestival van de Koerdische schrijversunie in Duhok bezoekt en ook het heilige bedevaartsoord Lalesh van de Yezidi’s aandoet.
Mijn tante leek gelijk te hebben, helaas. De hitte is niet te houden hier in de maand juli en de stad Erbil oogt onderontwikkeld. De traditioneel geklede Koerdische man vind je hier regelmatig in de straten van de grote stad Erbil. Een bruine laaggesneden broek met dezelfde kleur blouse en strak om de middel een sjaal en het hoofd ook bedekt met een wit-zwart of wit-rood gekleurde sjaal. Oftewel, zoals Peshmerga’s zich kleden. Meestal zijn het mannen op middelbare leeftijd en oudere mannen die traditioneel gekleed zijn.
En de vrouwen, meestal bedekt met hoofddoek en lange mouwen, ogen ook niet erg modern maar juist zeer traditioneel. En ook veel in zwarte sluier. Het is alsof ik teruggeworpen ben in de tijd. En de winkels in de gesloten bazaar, daar ontbreken de schappen. De goederen zijn opgestapeld en uitgestald. Daarentegen rijden de mensen wel in zeer luxe auto’s in de straten van Erbil. Heb me laten vertellen dat het de ambtenaren zijn in hoge functie.
Ik val van de ene verbazing in de andere verbazing. Spreek daarbij mezelf moed in en verwijt het aan mijzelf. Immers ik die niet zo vaak reis, daar zal het waarschijnlijk aan liggen, denk ik bij mezelf. Ik vraag aan mijn medereiziger -een van de organisatoren van het gezelschap en tevens directeur van het Koerdisch Instituut te Brussel Derwich Ferho- of ik geld kan wisselen. Ik heb euro’s en wil graag lokaal geld (Iraakse Dinars).
"Ja,", zegt hij en wijst naar de man met een kartonnen doos voor zich, "dit zijn ze.". Op de stoep een man die op een witte tuinstoel zit met voor hem een kartonnen doos als toonbank, daarop het geld uitgestald en wat lottobiljetten voor de verkoop. Ik pak mijn euro’s en wissel wat geld. Hij stopt de euro’s in zijn zak en pakt van het kartonnen tafeltje het lokale geld en telt ze. Een heuse stad waar ook een vliegveld te vinden is, hoort toch een geldwisselkantoor te hebben vraag ik verbaasd. Nog vier andere mannen staan op de stoep met een kartonnen doos die als geldwisselkantoor dienen.
Erbil, wordt mij vertelt, was vijf jaar geleden een compleet andere stad en nog meer terug in de tijd was het een klein dorp. Nu is het hard op weg in de goede richting. Door de oorlog was er hier niks. Middenin het centrum waar het park is met de fonteintjes, zaten allemaal verkopers met hun kraampjes. Die zijn allen schoongeveegd. Dat wil zeggen dat zij nu hun verkoopplek in de gesloten bazaar ernaast toegewezen hebben gekregen. Als je hier over vijf jaar terugkomt dan zul je een nieuwe stad aantreffen, daar geloof ik zeker in.
Ik hou het erop dat de wederopbouw maar net is begonnen. Bij die wederopbouw zie ik veel Turkse producten hier. Ook de kleine ondernemer vliegt even op en neer naar Istanbul en koopt haar verkoopwaar daar in en komt terug om het in Erbil te verkopen. Het gaat dan om textiel, etenswaar en andere spullen.
Zo heeft de jonge ondernemer van volgens mij maar begin 20 jaar oud, geen flauw benul van de t-shirts die hij verkoopt. T-shirts waarop de naam van een populaire Turkse tv-serie staat afgebeeld: Kurtlar Vadisi. Een serie die eigenlijk zeer veel anti-Koerdische sentimenten in zich draagt, als je het mij vraagt. Ik maak een grapje en zeg waarom juist deze serie, hij haalt zijn schouders op.
Het is overduidelijk dat het hier een nieuwe afzetmarkt is voor Turkse bedrijven. En de Koerden in deze regio, hoe bewust en slim zij daarmee om zullen gaan, daar heb ik nog mijn twijfels over.
zondag, 25 juli 2010 18:04 Rudaw.NL
——————————————————————————–
De komende weken beschrijft Vijdan Yildirim voor Rudaw in haar blogs haar ervaringen tijdens een reis die haar langs zowel het zuiden als het noorden van Koerdistan voert.
Voor persoonlijke reacties, bereik de auteur via [email protected] Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien. .
http://www.rudaw.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=4054:geld-wisselen-op-de-stoep&catid=158:zomerblog&Itemid=577
