Ahmet Türk heeft tijdens zijn fractievergadering Koerdisch gesproken. Ik zal even een samenvatting maken van een feit, dat ons land aan het schrikken heeft gemaakt:
Een Koerd heeft Koerdisch gesproken.
Ik leef in een land waar het een grote gebeurtenis is wanneer een Koerd Koerdisch spreekt. En luister nu goed want ik maak een ‘groot’ geheim bekend: Koerden spreken Koerdisch. Turken spreken Turks. Fransen spreken Frans. Engelsmannen spreken Engels. En als jullie mij nog bozer maken zal ik zo door gaan!
Waarom vinden wij het onbegrijpelijk als een Koerd Koerdisch spreekt?
Als Bill Clinton naar het Turkse parlement komt applaudisseert iedereen om wat hij in het Engels zegt. Maar als Ahmet Türk Koerdisch praat is iedereen verward. Waarom geen Koerdisch in een parlement waar ook Engels spreken mogelijk is? Jullie hebben natuurlijk al in de gaten dat dit geen logische beredenering heeft. Ze hebben er zo een uitspraak voor bedacht: "In het parlement is het enkel toegestaan om je verstaanbaar te maken in een officiële staatstaal". Dit betekent eigenlijk: "in ons parlement mag je, op het Koerdisch na, in alle talen spreken".
En wat gaat er nu gebeuren? Niets.
We zullen moeten accepteren dat Koerden Koerdisch spreken. Wat is er natuurlijker dan dat een Koerd Koerdisch spreekt? Wat kan er gebeuren als er Koerdisch wordt gesproken? Zal het land in elkaar storten? Als dit land in elkaar zal storten doordat een deel van de burgers hun moedertaal wil spreken, laat het dan maar ten onder gaan. Een toekomst in een staat die alleen maar ‘pratend’ ten onder zal gaan zit er sowieso niet in.
Juist in tegenstelling, als je de mensen verbiedt om in hun moedertaal te communiceren zal het land ten onder gaan. In officiële gebouwen in Amerika worden er omroepen in het Engels en Spaans gedaan. Waarom? Omdat de staat een organisatie is die bestaat om diensten te verlenen aan zijn burgers. Dus één van de taken van Amerikaanse ambtenaren is om bewoners van een niet-Amerikaanse afkomst van dienst te kunnen zijn. Daarom schrijven ze ook in het Spaans.
En u zult het niet geloven, maar daardoor gaan ze niet ten onder. Turkije zal ook niet ten onder gaan. Ook niet wanneer we Koerdische bordjes ophangen in officiële instanties. Je zult de Koerd, die de uitspraak van de rechter niet verstaat, helpen met het erbij halen van een tolk. Als ik zou weten dat het hielp, zou ik op mijn knieën gaan en smeken "hou alsjeblieft op met deze onzin".
Ik ben al oud en zal binnenkort met toestemming van Allah overlijden. Maar desondanks word ik verplicht om te schrijven over het feit dat ‘een Koerd Koerdisch spreekt’.
Voor een schrijver is dit een beschamende situatie.
Wie wil nou stukken op het niveau van "Ali gooi de bal naar mij", "Aysegul ga touwtjespringen"[1] schrijven? Dan denk ik, laat ik er niet over schrijven en merk later dat er zoveel drama is rondom dit belachelijke feit. Het is onmogelijk om er niet over te schrijven. Gedetineerden worden verplicht om in het Turks te communiceren met hun moeder die niets anders dan het Koerdisch spreekt, maar het Koerdisch mag niet.
Een zielige moeder van de gedetineerde kijkt stilletjes vanuit de andere kant van de tralies naar haar zoon zonder iets te zeggen en huilt ongemerkt. Denk eens aan die moeder. Denk eens aan die zoon.
Ahmet Türk heeft hetzelfde meegemaakt in de gevangenis van Diyarbakir. Hij kon niet communiceren met zijn moeder die het Turks niet beheerste. Toen heeft hij gezworen, "ooit zal ik in een officiële instantie Koerdisch spreken". En hij heeft het ook gedaan.
En als je het mij vraagt, heeft hij ook iets goeds gedaan. Ieder kind moet zijn moeder teruggeven wat ze verdient.
Ze zeggen "hij heeft geïnvesteerd in de verkiezingen". Laat hem toch. Doen die anderen dat niet dan? De verkiezingen zijn nu eenmaal zo. Je probeert de stemmers gerust te stellen.
Dit is ook de positieve kant van de verkiezingen. Ik weet niet wanneer we van deze vaagheid af zullen komen. Maar het positieve is dat er dit keer grote reacties kwamen van politici.
Aanvallendere uitspraken van de parlementsvoorzitter die Koerdisch spreken een "grondwettelijke overtreding" vond, is er niet geweest.
De CHP’ers waren zelfs mild. Ehm, dit is ook iets. Dit betekent dat we rustig aan dingen proberen te leren.
"Een Koerd spreekt Koerdisch." Totdat we dit uit ons hoofd hebben geleerd, is er veel verdriet meegemaakt in dit land. We hebben het verboden om zelfs in de meest afgelegen straatjes Koerdisch te praten. We hebben het verboden om in het Koerdisch te zingen. De verboden zijn voorbij en wat is er gebeurd? Het leven is normaal en rustig geworden.
Het erge is dat we dit nog steeds schrijven. Kom op, laten we met zijn alle beginnen: "Koerden spreken Koerdisch, Turken spreken Turks, in de winter sneeuwt het, in de lente is er regen, Ali gooi de bal naar mij."
Ahmet Altan
[1]: "Ali topu bana at, Aysegul ip atla": Dit zijn de eerst zinnen die je op een Turkse basisschool moet leren schrijven.
Dit opiniestuk verscheen in zijn Turkse vorm ook in Taraf. (Vertaling tekst: Shevin Dewlemend)
Redactionele noot: In ‘De Overkant’ komt een stukje wederhoor naar voren. Ook auteurs die níet noodzakelijkerwijs Koerdisch zijn of dezelfde benadering kennen als een pro-Koerdische denker krijgen in deze rubriek de mogelijkheid hun mening te ventileren. Regelmatig worden er stukken gepubliceerd van auteurs met een Turkse, Iraanse, Iraakse, Syrische of andere achtergrond. Reageren en discussiëren is mogelijk gemaakt.
http://www.rudaw.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=558:koerdisch-spreken&catid=155:overkant&Itemid=56
