Amer al-Halloush, lid van de Syrische Democratische Raad, maakt bekend dat de Koerden een eigen deelstaat uitroepen. © AFP
Gepubliceerd door de Volkskrant op 17 maart 2016
De Koerden in Syrië hebben donderdag een eigen federale deelstaat uitgeroepen in het noorden van het door oorlog verscheurde land. De Syrische regering heeft al eerder laten weten de door de Koerden aangekondigde staat niet te zullen erkennen. Dat meldt persbureau Reuters. De oprichting van de deelstaat werd wereldkundig gemaakt op een persconferentie in Rmeilan, in het noordoosten van Syrië. De Koerdische deelstaat was al enige tijd in voorbereiding. De drie regio’s in het noorden van Syrië die in handen van de Koerden zijn, hebben donderdag definitief ingestemd met de oprichting ervan.
Volgens de Syrische overheid heeft de zelfbenoemde deelstaat geen politieke of juridische gevolgen, zo melden staatsmedia. Damascus en buurland Turkije hadden de Koerden eerder al gewaarschuwd dat zij een dergelijke ‘unilaterale’ stap niet zouden accepteren.
Nawaf Khalil, lid van de PYD, de belangrijkste groepering in Syrisch Koerdistan, zegt tegenover persbureau AP dat er later op donderdag nog een officiële verklaring zal worden voorgelezen. Volgens hem hebben lokale Turkmenen, Arabieren, Christenen en Koerden hebben ingestemd met een ontwerpakkoord waarin de beginselen van de deelstaat staan omschreven.
Boos
Turkije reageerde woensdag al boos toen de plannen werden voorgesteld. De regering noemde het illegaal en van geen enkele waarde, omdat de eenheid van Syrië de basis voor elke oplossing vormt. ‘En het Syrische volk als geheel besluit over de bestuursvormen’, aldus Ankara, volgens de krant Hürriyet. Turkije vreest dat een grotere zelfstandigheid van de Koerden in Syrië het separatisme onder de Koerden in eigen land verder zal doen oplaaien.
Akram Hisso, premier van de Koerdische enclave in Noord-Syrië, zei eerder al dat het doel van de deelstaat is om een radicaal nieuwe maatschappij te vestigen. ‘Wij willen een ander systeem bouwen. Wij willen gelijkheid van man en vrouw, aan de frontlijn en in het bestuur. Met het bloed van de martelaren bouwen wij een nieuwe samenleving. Onze revolutie is een model voor het hele Midden-Oosten.’
Rojava
Een processie voor omgekomen Koerdische strijders in het Noord-Syrische Qamishli, vorige maand. © AFP
De Koerden hebben in het noordoosten van Syrië grotendeels de controle over een aaneengesloten gebied van ongeveer 400 kilometer lang. Het gebied loopt langs de grens met Turkije van de rivier de Eufraat tot aan de grens met Irak. Deze enclave, Rojava, komt voort uit de opstand van de Koerden in 2011 tegen het regime van president Bashar al-Assad. De Koerden en het regime lieten elkaar met rust, het leger had het druk genoeg met andere rebellen. De Syrische Koerden grepen deze kans aan om een vorm van autonomie te verwerven. De nieuwe autonome staat draagt volgens de Koerden de naam Rojava – Noord-Syrië.
In het gebied wonen ook veel Arabieren en Assyriërs. Zij wilden volgens het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten garanties hebben dat de deelstaat zich niet volledig van Syrië zou gaan afscheiden. De stemming, die aanvankelijk woensdag zou plaatsvinden, werd om die reden met een dag uitgesteld.
