aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken over «de repressie van de Turkse autoriteiten ten aanzien van de Koerdische partij DTP» (nr. 4-905)
De voorzitter. – De heer Etienne Schouppe, staatssecretaris voor Mobiliteit, toegevoegd aan de eerste minister, antwoordt.De heer Patrik Vankrunkelsven (Open Vld). – In Turkije werden onlangs verkiezingen gehouden. De Koerdische DTP-partij verdubbelde ongeveer haar aantal burgemeesters. Meer dan ooit werpt de DTP zich op als een democratische partij die de belangen van de Koerden wenst te verdedigen, op een niet gewelddadige manier en volgens de principes van politiek overleg.Desondanks stellen we vast dat de Turkse overheid honderden leden van de DTP opsluit, waaronder tientallen leden van het centrale bureau van de partij. Overigens is de DTP ook in het Turkse parlement vertegenwoordigd.Wil de minister een initiatief nemen waarbij hij de Turkse overheid oproept maatregelen te nemen om de willekeurige aanhouding van leden van de DTP te doen ophouden?Wil hij een initiatief nemen om de Turkse overheid te vragen de arrestaties zo snel mogelijk op te heffen en de mensen vrij te laten?Acht de minister het nuttig om de Turkse overheid te vragen met de democratische gekozenen in Koerdistan te overleggen over een oplossing om tegemoet te komen aan de vraag van de Koerdische bevolking naar meer autonomie binnen het Turkse staatsbestel?
De heer Etienne Schouppe, staatssecretaris voor Mobiliteit, toegevoegd aan de eerste minister. – Ik lees het antwoord van minister De Gucht.De bezorgdheid over de houding van de Turkse autoriteiten en van de Turkse justitie ten opzichte van de DTP is gegrond. Er is in de eerste plaats de rechtszaak die in 2007 voor het Grondwettelijk Hof ingesteld werd tegen de DTP en waarin de openbare aanklager de opheffing van de partij vraagt. Die rechtszaak is lopende. Daarnaast werd na de gemeenteraadsverkiezingen in april jongstleden een grootscheepse actie gelanceerd tegen meer dan 700 DTP-activisten en politici die worden verdacht van vermeende publieke steun aan of sympathie voor de separatistische PKK. Volgens de informatie die onze ambassade te Ankara van parlementaire vertegenwoordigers van de DTP mocht ontvangen, werden strafrechtelijke procedures opgestart tegen bijna 250 DTP-activisten.De Europese Commissie en de EU-lidstaten volgen beide evoluties met grote bezorgdheid, maar uiteraard ook met respect voor de Turkse rechtsgang. Onze ambassade te Ankara volgt de evolutie van nabij en staat in nauw contact zowel met de autoriteiten als met de DTP.Dan kom ik bij het standpunt van de Europese Unie met betrekking tot de kwestie van de rechten van de minderheden in Turkije en de impact daarvan op het toetredingsproces van Turkije tot de EU. De Turkse constitutionele orde bepaalt dat alle Turkse staatsburgers dezelfde gelijke rechten genieten en weigert een onderscheid te maken tussen meerderheid en minderheden. Die basisstelling mag Turkije niet beletten – in overeenstemming met Europese standaarden – specifieke rechten toe te kennen aan bepaalde Turkse burgers op basis van hun etnische afkomst, godsdienst of taal zodat zij hun identiteit kunnen bewaren.Turkije moet erop toezien dat de taal, de cultuur en de vrijheden van vereniging, van meningsuiting en van religie volledig worden gerespecteerd en beschermd. Ook moet het land verzekeren dat alle burgers effectief en ongeacht hun afkomst of achtergrond aan het openbare leven kunnen deelnemen. Dat moet vanzelfsprekend gepaard gaan met een breed politiek en maatschappelijk debat in Turkije zelf.In de betrekkingen met Ankara wijzen de Commissie en de EU-lidstaten, uiteraard inclusief België, systematisch op het primordiale belang van de naleving van de criteria van Kopenhagen. In de eerste plaats moeten de mensenrechten en de rechten van de minderheden in het toetredingsproces van Turkije tot de EU worden gerespecteerd. In dat verband wordt steevast benadrukt dat de deur van de EU voor Turkije open blijft. Het vooruitzicht van een toetreding blijft immers voor Ankara de beste stimulans om werk te maken van de noodzakelijke hervormingen. Ook wordt onderstreept dat het tempo van de onderhandelingen zal blijven afhangen van de vooruitgang die Turkije zal boeken in de strikte vervulling van de gestelde voorwaarden en in de eerste plaats dus van de criteria van Kopenhagen.
De heer Patrik Vankrunkelsven (Open Vld). – Uit het antwoord van de minister blijkt dat mijn bezorgdheid wordt gedeeld.
